Ảnh minh họa.
Năm học 2023 - 2024, cả nước có 27 trường đại học đào tạo khối chuyên ngành sức khỏe, trong đó có 4 trường dùng tổ hợp có môn Ngữ văn để xét tuyển ngành Y, Dược. Trong đó, bao gồm các trường: Trường Đại học Văn Lang xét tuyển ngành Y bằng 03 tổ hợp truyền thống A00, B00, D08 và 01 tổ hợp mới D12 (Ngữ văn, Hóa học và Anh ngữ); Trường Đại học Võ Trường Toản (Hậu Giang) và Trường Đại học Tân Tạo (Long An) sử dụng tổ hợp B03 (Toán học, Ngữ văn, Sinh học); Trường Đại học Duy Tân sử dụng 04 tổ hợp: A16 (Toán, Khoa học tự nhiên, Ngữ văn), B00, D90 và D08.
Thông tin với báo chí, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) cho hay, về tuyển sinh đại học, điểm b, khoản 2, Điều 34, Luật Giáo dục đại học sửa đổi đã quy định: “Cơ sở giáo dục đại học tự chủ quyết định phương thức tuyển sinh và chịu trách nhiệm về công tác tuyển sinh”.
Cụ thể, tại Thông tư 08/2022/TT-BGDĐT ngày 06/6/2022 của Bộ GD&ĐT ban hành Quy chế tuyển sinh đại học, khoản 1, Điều 3 quy định “Cơ sở đào tạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình về công tác tuyển sinh, bảo đảm đúng quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật”.
Điều 6 của Thông tư này có quy định tổ hợp môn dùng để xét tuyển bao gồm ít nhất 03 môn phù hợp với đặc điểm, yêu cầu của chương trình đào tạo, không sử dụng quá 04 tổ hợp xét tuyển cho một ngành, một chương trình đào tạo; việc thay đổi, bổ sung phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển phải có căn cứ và lộ trình hợp lý.
Khoản 5, Điều 6, Thông tư cũng quy định: “Cơ sở đào tạo chịu trách nhiệm giải trình về căn cứ khoa học và thực tiễn trong xác định phương thức tuyển sinh, phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển và phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh; trong đó có dựa trên phân tích, đánh giá và đối sánh kết quả học tập của sinh viên trúng tuyển hàng năm”.
Lĩnh vực sức khỏe hiện có 17 mã ngành đào tạo đại học, 66 trường có đào tạo trình độ đại học lĩnh vực sức khỏe, với tổng chỉ tiêu tuyển sinh năm 2022 là 37.512 sinh viên. Lĩnh vực sức khỏe cơ bản là khoa học tự nhiên, cần tư duy logic, khả năng phân tích nhanh, đánh giá chính xác.
Theo Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, hầu hết các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe trong những năm qua sử dụng tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh) và A00 (Toán, Hóa, Lý), ngoài ra còn có A02 (Toán, Lý, Sinh); D07 (Toán, Hóa, Anh), D08 (Toán, Sinh, Anh)... Toán, Hóa, Sinh, Lý là những môn học rất quan trọng và cần thiết đối với lĩnh vực sức khỏe.
Do đó, với chức năng nhiệm vụ được giao, Bộ GD&ĐT là đầu mối quản lý về giáo dục đại học, trong đó có cả giáo dục đại học cho lĩnh vực sức khỏe. Bộ Y tế không quản lý đầu vào, quá trình đào tạo và đầu ra của bậc đào tạo đại học.
Tuy nhiên, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo cũng phân tích, Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi năm năm 2023 quy định việc kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trước khi đề nghị cấp giấy phép hành nghề áp dụng đối với các chức danh bác sĩ, y sĩ, điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y, dinh dưỡng lâm sàng, cấp cứu viên ngoại viện và tâm lý lâm sàng, do Hội đồng Y khoa Quốc gia chủ thực hiện.
Dự kiến hình thức kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề bằng thi trắc nghiệm trên máy tính thông qua bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh do Hội đồng Y khoa Quốc gia ban hành.
"Việc đưa môn Văn vào xét tuyển đầu đào tạo đại học lĩnh vực sức khỏe thuộc quyền hạn của các cơ sở đào tạo, tuy nhiên nếu đưa môn Văn vào thi sẽ bỏ môn khác đi (Toán, Lý, Hoá, Sinh), vậy có cơ sở khoa học nào cho rằng Văn sẽ quan trọng hơn môn khác? Các cơ sở đào tạo cần có căn cứ khoa học và thực tiễn", Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo Nguyễn Hoàng Long cho biết.
Vì vậy, Bộ Y tế đề nghị các cơ sở đào tạo cần có phân tích, giải trình rõ ràng, thuyết phục về căn cứ khoa học, thực tiễn về sự cần thiết, lý do phải đưa môn Văn vào xét tuyển đào tạo đại học lĩnh vực sức khỏe, trong đó có dựa trên phân tích, đánh giá và đối sánh kết quả học tập của sinh viên trúng tuyển hàng năm theo đúng yêu cầu của Thông tư 08/2022 của Bộ GD&ĐT.
Bên cạnh đó, việc xem xét cơ sở khoa học và thực tiễn của việc đưa môn Văn vào xét tuyển phải được phân tích cho từng mã ngành cụ thể của lĩnh vực sức khỏe.
Các cơ sở đào tạo cần cân nhắc đến quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh về kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trước khi đề nghị cấp giấy phép hành nghề áp dụng đối với một số chức danh, đặc biệt là về nội dung và hình thức kiểm tra (trắc nghiệm) để xem xét việc đưa môn Văn vào tổ hợp xét tuyển.
Cơ sở giáo dục chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và trước thực tiễn về việc chọn môn Văn vào tổ hợp xét tuyển.
Trước đó, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thu Thuỷ, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) cũng đã có những trao đổi với báo chí về việc này. Cụ thể, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học cho biết, trong cuộc thảo luận về môn Văn trong tổ hợp tuyển sinh y khoa ở một số trường đại học tư thục, chuyên gia các trường đào tạo về y khoa đã lên tiếng trong vấn đề chuyên môn này là rất quan trọng, là tín hiệu rất tích cực. Các phản biện từ xã hội, cộng đồng, từ báo chí, chuyên gia các trường cũng tiến hành trao đổi, giải trình với xã hội, với thí sinh, với cơ quan quản lý Nhà nước… tất cả đều thể hiện tính tích cực, toát lên tinh thần tự chủ đại học, đi đôi với trách nhiệm giải trình. Bộ GD&ĐT vẫn luôn lắng nghe, tiếp thu để có những điều chỉnh chính sách phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước, đánh giá cao cơ quan báo chí đã truyền tải tiếng nói của các chuyên gia, ý kiến từ các trường đào tạo y khoa…
Theo đó, thực hiện Luật Giáo dục đại học và Quyết định số 436/QĐ-TTg, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT ngày 22/6/2021 quy định về chuẩn chương trình đào tạo, về xây dựng, thẩm định và ban hành chuẩn chương trình đào tạo trình độ của giáo dục đại học, trong đó đã quy định rõ, chuẩn chương trình đào tạo của các ngành, nhóm ngành như khối ngành sức khỏe do Bộ Y tế chủ trì xây dựng phải bao gồm không chỉ những quy định về chuẩn đầu vào, mà còn các yêu cầu khác về điều kiện bảo đảm chất lượng và chuẩn đầu ra cho từng lĩnh vực, nhóm ngành, ngành đào tạo. Chuẩn đầu vào của chương trình đào tạo phải xác định rõ những yêu cầu tối thiểu về trình độ, năng lực, kinh nghiệm phù hợp với từng trình độ, ngành và định hướng đào tạo mà người học cần đáp ứng để có thể học tập thành công và hoàn thành tốt chương trình đào tạo.
Do đó, khi quy định về chuẩn đầu vào, cần có quy định rõ các yêu cầu về kiến thức, năng lực… của người học, trong đó có thể có yêu cầu về kiến thức các môn trong tổ hợp xét tuyển hay bài thi đánh giá năng lực đầu vào.
"Có thể thấy, chuẩn chương trình đào tạo là rất quan trọng đối với các lĩnh vực ngành đào tạo cụ thể; khi xây dựng chuẩn này phải có sự tham gia tích cực và đóng góp hiệu quả của các bên liên quan, trong đó có đại diện các cơ sở đào tạo, giới sử dụng lao động và hiệp hội nghề nghiệp, các chuyên gia trong lĩnh vực chuyên môn; cần có tham khảo, đối sánh với mô hình, chuẩn hoặc tiêu chuẩn đối với các chương trình đào tạo của các nước hoặc các tổ chức quốc tế liên quan. Đồng thời bảo đảm quyền tự chủ về xây dựng chương trình đào tạo của các cơ sở đào tạo", Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học Nguyễn Thu Thuỷ cho hay.
Quy chế tuyển sinh hiện hành (ban hành kèm theo Thông tư số 08/2022/TT-BGDĐT ngày 06/6/2022) của Bộ GD&ĐT đã quy định rõ mỗi phương thức tuyển sinh (mà cơ sở đào tạo quyết định sử dụng) phải quy định rõ các tiêu chí đánh giá, xét tuyển và cách thức sử dụng kết hợp các tiêu chí để phân loại, xếp hạng và xác định điều kiện trúng tuyển đối với thí sinh theo yêu cầu của chương trình, ngành đào tạo. Tiêu chí đánh giá, xét tuyển phải dựa trên yêu cầu về kiến thức nền tảng và năng lực cốt lõi mà thí sinh cần có để theo học chương trình, ngành đào tạo.
Cũng theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, yếu tố quan trọng nhất mà tất cả các bên liên quan đều quan tâm, đó chính là chất lượng đào tạo của các trường. Các trường nào có hình thức, cách thức tuyển sinh không phù hợp, có đầu vào tuyển sinh quá thấp… thì sẽ chịu ảnh hưởng đến chính uy tín, thương hiệu, chất lượng đào tạo của mình, và về lâu về dài chắc chắn thí sinh sẽ không lựa chọn vào học.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học cũng cho biết, Bộ GD&ĐT sẽ rà soát tổng thể phương thức tuyển sinh của các trường, trong trường hợp cần thiết sẽ yêu cầu các cơ sở đào tạo liên quan báo cáo, giải trình về những vấn đề mà xã hội quan tâm.
QUÝ MINH
Bộ Nội vụ đề xuất bỏ môn thi tin học khi tuyển dụng công chức, viên chức
