Ảnh minh họa.
Theo đó, Đoàn Giám sát Quốc hội khóa XV chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành, tiết kiệm chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” do Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng Đoàn; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường làm Phó Trưởng Đoàn Thường trực; Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường làm Phó Trưởng Đoàn vừa có báo cáo kết quả giám sát.
Tại báo cáo này, Đoàn Giám sát đã chỉ ra nhiều vấn đề trong việc đấu thầu, mua sắm thuốc, sinh phẩm, vật tư, đầu tư, mua sắm, quản lý, khai thác trang thiết bị y tế, đầu tư các dự án bệnh viện, cơ sở y tế còn nhiều tồn tại, hạn chế, thất thoát, lãng phí, không hiệu quả.
Theo Đoàn Giám sát, việc thổi giá thuốc, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị chưa đươc xử lý kịp thời. Nhiều trang thiết bị hiện đại đắp chiếu nhiều năm tại một số cơ sở y tế và trích dẫn nhiều nội dung được báo chí đưa ra.
Cụ thể, năm 2011, Bệnh viện đa khoa Chân Mây (xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc) đi vào hoạt động sau gần 10 năm khởi công, xây dựng. Bệnh viện được trang cấp nhiều trang thiết bị y tế hiện đại có trị giá đầu tư hàng chục tỉ đồng bằng ngân sách, như: Máy chạy thận, máy chụp X-quang, máy siêu âm, chẩn đoán hình ảnh,... có 02 máy chạy thận nhân tạo do Đức sản xuất, trị giá mỗi máy hơn 1,2 tỉ đồng nằm kho trong 08 năm qua.
Cơ sở 2 Trung tâm Y tế Phú Lộc có 02 máy chạy thận đắt tiền này cũng trong tình trạng “đắp chiếu” lãng phí, chưa một ngày đưa vào phục vụ công tác khám chữa bệnh cho người dân.
05 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế cho các cơ sở công lập thuộc Sở Y tế Hải Dương năm 2018 và 2019 với tổng trị giá hơn 277 tỉ đồng; trong đó, năm 2018 có 02 gói thầu thiết bị cấp cứu sản khoa, thiết bị nội soi và thiết bị cơ bản khác, có tổng trị giá hơn 99,6 tỉ đồng.
03 gói thầu mua sắm năm 2019 gồm: Mua máy chụp Xquang, máy xét nghiệm và thiết bị y tế khác có tổng trị giá trên 178 tỉ đồng.
Thời điểm kiểm tra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và 05 Trung tâm y tế huyện: Gia Lộc, Cẩm Giàng, Nam Sách, Thanh Hà, Kinh Môn, nhiều trang thiết bị ít được sử dụng, thậm chí có hàng chục thiết bị chưa sử dụng, có tổng giá trị trên 50 tỉ đồng.
Trong đó, các thiết bị y tế ít sử dụng phục vụ khám chữa bệnh như: hệ thống phẫu thuật nội soi ổ bụng và sản full HD, máy gây mê kèm thở, máy rửa ống nội soi mềm tự động... có giá trị trên 12,8 tỉ đồng; 26 thiết bị có tổng trị giá trên 37,4 tỉ đồng dù đã tiếp nhận bàn giao nhưng chưa đưa vào sử dụng tại Tung tâm Y tế các huyện: Cẩm Giàng, Gia Lộc, Nam Sách, Thanh Hà và Kinh Môn. Đặc biệt có trang thiết bị mua từ năm 2016, 2018 nhưng thời điểm kiểm tra chưa đưa vào sử dụng.
Nhiều máy móc, trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh (thuộc Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam) mua về nhiều năm chưa một lần sử dụng; nhiều máy móc, thiết bị bỏ xó, thỉnh thoảng “chạy một lần” cho đỡ hỏng.
Dự án bệnh viện đa khoa 1.500 giường của Tỉnh Bình Dương (dự kiến tổng mức đầu tư: 2.300 tỉ đồng, khởi công xây dựng phần móng từ cuối năm 2014 đến 2016 xong móng, dừng thi công 03 năm, đến đầu năm 2019 mới khởi công trở lại.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng tiến hành thanh tra trực tiếp việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế, mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh tại 08 đơn vị thuộc Bộ Y tế, đã phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, gây thất thoát, lãng phí lớn ngân sách Nhà nước.
Cơ quan này đã bàn giao hồ sơ 07 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự sang Cơ quan CSĐT, Bộ Công an (C03).
Đoàn Giám sát cũng đánh giá cơ bản các dự án đầu tư các bệnh viện, cơ sở y tế đều chậm tiến độ. Đáng chú ý một số bệnh viện trọng điểm cấp trung ương (Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2 tại TP. Phủ Lý, Hà Nam) và cấp tỉnh hoàn thành nhiều năm, nhưng không đi vào khai thác, sử dụng, xuống cấp nghiêm trọng. Một số dự án đầu tư dở dang, không cân đối được nguồn vốn để hoàn thành, kéo dài nhiều năm, gây lãng phí nguồn lực.
Trước đó, để triển khai chuyên đề giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành, tiết kiệm chống lãng phí giai đoạn 2016-2021”, Quốc hội đã giao UBTV Quốc hội chỉ đạo Đoàn Giám sát xây dựng kế hoạch giám sát và tổ chức thực hiện. Trong quá trình triển khai, Chủ tịch Quốc hội và UBTV Quốc hội luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, có ý kiến cụ thể ngay từ bước chuẩn bị ban đầu và trong cả quá trình giám sát.
Cụ thể, UBTV Quốc hội đã dành thời gian tại 04 Phiên họp để thảo luận, cho ý kiến, xác định mục tiêu, giới hạn phạm vi, nội dung trọng tâm, trọng điểm giám sát chuyên đề; phương pháp giám sát; kế hoạch, đề cương báo cáo và kết quả của từng thời điểm giám sát. Để bảo đảm tính khả thi UBTV Quốc hội đã giới hạn phạm vi giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về THTK,CLP trong khu vực công, tập trung vào 05 nội dung trọng điểm và 07 lĩnh vực trọng tâm .
Trong quá trình giám sát, Chủ tịch Quốc hội đã trực tiếp tham dự một số cuộc làm việc với Đoàn Giám sát, một số Bộ, địa phương và có ý kiến cụ thể về nội dung, phương pháp, nâng cao hiệu quả, chất lượng giám sát.
Trực tiếp tham dự cuộc làm việc giữa Đoàn Giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 với Bộ Tài chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí phải theo đúng tinh thần của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí: Thực hiện cùng một công việc được giao với chi phí ít hơn; cùng một nguồn lực như nhau nhưng tạo ra giá trị gia tăng cao hơn. “Một tỉ đồng mà thực sự cần thiết thì chi ngay, nhưng 01 đồng mà không cần thiết thì cũng không chi”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ tinh thần của việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
HOÀNG TRẦN
