Ảnh minh họa.
Ngày 08/11, tiếp tục chương trình nghị sự Kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2022.
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho hay, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật cũng còn một số tồn tại, hạn chế.
Cụ thể, trong khi nhiều loại tội phạm giảm rõ rệt thì một số loại tội phạm tiếp tục gia tang dù nhiều năm qua Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương vào cuộc quyết liệt để phòng chống. Đó là nhóm các loại tội phạm về trật tự xã hội liên quan đến sự suy đồi, xuống cấp đạo đức xã hội. Cụ thể các tội: Cưỡng dâm người từ 13 đến 16 tuổi; dâm ô với người dưới 16 tuổi; giết người, giết người than; mua bán người tăng cả số vụ và số đối tượng.
Đặc biệt là trong số các vụ mua bán người không hiếm những vụ mua bán trẻ em mà người thực hiện hành vi bán trẻ em lại chính là các bậc cha mẹ của các em.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, đây là vấn đề vô cùng nhức nhối. Khi tính mạng của con người bị coi thường; khi nhân phẩm của con người bị chà đạp, khi con người bị một số đối tượng hám lợi trước mắt bất chấp quy định và đạo đức mua đi bán lại như một món hàng thì hệ lụy khủng khiếp của nó không chỉ nằm ở chỗ gây thiệt hại về kinh tế, về tính mạng con người mà còn là những tác động vô cùng xấu tới đạo đức và tâm lý xã hội.
Theo đó, đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành quan tâm đẩy mạnh những giải pháp toàn diện nâng cao hiệu lực, hiệu quả của những quy định về bảo vệ trẻ em trước nạn xâm hại trẻ em, mua bán trẻ em và bạo hành trẻ em càng ngày càng trở nên nhức nhối.
Cùng phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho rằng, về tổng thể chung, tình hình vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực giảm là tín hiệu mừng. Tuy nhiên, có loại tội phạm phát sinh mới như giết người do ghen tuông, tình ái, án mạng trong gia đình, băng nhóm xã hội đen đang có chiều hướng gia tăng. Đáng chú ý là mua bán người, cho vay nặng lãi, sử dụng mạng viễn thông hoạt động phi pháp gây bức xúc trong nhân dân.
Ngoài ra còn có một số tội phạm tuy giảm nhưng hoạt động rất tinh vi hơn trước, tiềm ẩn nguy cơ cho xã hội như ma túy, cướp tài sản, cá độ trên không gian mạng, hiếp dâm, xâm hại trẻ em. Tai nạn giao thông có giảm về số vụ nhưng số người chết, bị thương tăng rất cao, cá biệt xảy ra các vụ cháy, nổ, số người chết tăng đáng kể. Tội phạm buôn lậu xuất nhập khẩu xăng dầu diễn biến rất phức tạp ở các tuyến biên giới.
Đại biểu đề nghị, Chính phủ tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng công an trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm thực thi công vụ của cán bộ. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính công vụ; xử lý nghiêm hành vi vi phạm, nhũng nhiễu, tiêu cực, tham nhũng vặt trong thực thi công vụ.
Đồng thời, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, nhất là các tầng lớp nhân dân, truyền thông, báo chí trong công tác phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực.
Tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân trong việc tham gia phòng chống tội phạm, ý thức thượng tôn pháp luật, nhất là giáo dục nhận thức về pháp luật cho giới trẻ trong nhà trường và ngoài xã hội.
Bức xúc trước hàng loạt vụ án mạng nghiêm trọng xảy ra thời gian qua như con giết bố, chồng giết vợ, anh giết em, gần đây nhất là vụ việc 03 cô con gái dùng xăng đốt nhà mẹ đẻ, đại biểu Quốc hội Chu Thị Hồng Thái (Đoàn Lạng Sơn) đã băn khoăn phải chăng những giá trị đạo đức, truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam là luôn biết ơn "công cha, nghĩa mẹ, ơn thầy" hay tình cảm "anh em như thể tay chân" đã không còn được coi trọng, hay là do các quy định của pháp luật còn chưa nghiêm minh, chưa đủ sức răn đe để các đối tượng bất chấp luân thường đạo lý, coi thường pháp luật mà phạm tội.
Dẫn báo cáo của Chính phủ, đại biểu Chu Thị Hồng Thái cho biết, tội phạm giết người thời gian qua đã tăng 13,17%, tăng cả về số vụ và đối tượng giết người, đặc biệt xảy ra một số vụ giết người mà nạn nhân là người thân tăng 4,83%.
Nhấn mạnh, tội "Giết người" là một trong những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn, hơn nữa đây còn là các vụ án mà nạn nhân là người thân, mỗi vụ án xảy ra đều quá xót xa, đại biểu cho rằng các cơ quan chức năng và toàn xã hội cần phải có biện pháp hữu hiệu hơn nữa để ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này đồng thời kiến nghị Chính phủ, Bộ Công an đánh giá nguyên nhân dẫn đến gia tăng cả về số vụ và đối tượng giết người, nhất là các vụ việc mà nạn nhân là người thân trong gia đình để có các biện pháp hữu hiệu hơn nữa trong đấu tranh phòng ngừa, đánh giá về chế tài xử phạt đối với đối với tội "Giết người" trong các quy định của pháp luật hiện hành liệu đã đủ sức răn đe loại tội phạm nguy hiểm này hay chưa.
Cùng với đó, Chính phủ cần có các biện pháp quyết liệt, căn cơ, phòng ngừa các loại tội phạm do nguyên nhân xã hội nói chung và nguyên nhân mâu thuẫn gia đình nói riêng; phát huy hơn nữa vai trò nòng cốt của lực lượng Công an xã chính quy trong việc đảm bảo an ninh, trật tự tại cơ sở; có biện pháp thống kê những đối tượng có nguy cơ phạm tội, những vụ việc tranh chấp đã được các tổ chức hòa giải tại cơ sở thực hiện hòa giải nhưng không thành. Các vụ việc có thể từ những mâu thuẫn âm ỉ trong cuộc sống hằng ngày cho đến những mâu thuẫn bộc phát, đặc biệt là tình trạng lạm dụng rượu, bia, làm giảm khả năng kiểm soát hành vi đã gây ra những vụ án thương tâm để đưa vào danh mục, những vụ việc, những đối tượng thường xuyên theo dõi, kịp thời đấu tranh, phòng ngừa vi phạm ngay từ ban đầu.
Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương cần phát huy tối đa vai trò của các tổ chức hòa giải tại cơ sở, quan tâm giải quyết những mâu thuẫn nhỏ trong xã hội, kịp thời hòa giải ngay từ ban đầu để ngăn ngừa việc sử dụng bạo lực trong giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.
Các cơ quan tố tụng tại địa phương cần đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án giết người, nhất là các vụ án gây bức xúc dư luận, lựa chọn một số vụ án điểm để đưa ra xét xử lưu động, công khai, nhằm tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa chung.
Đặc biệt, theo đại biểu Chu Thị Hồng Thái, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác phối hợp giữa lực lượng Công an nhân dân và các nhà trường, các tổ chức chính trị xã hội để nâng cao nhận thức cho các em học sinh, sinh viên, đoàn viên, hội viên không chỉ về pháp luật mà còn định hướng về tu dưỡng đạo đức, nhân cách, tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức về pháp luật sâu rộng của người mỗi người dân, mỗi thành viên trong gia đình bằng nhiều hình thức, đặc biệt là quan tâm hơn nữa công tác giáo dục con em, thế hệ trẻ coi trọng tình cảm gia đình, phát huy những truyền thống tốt đẹp, đạo đức, chuẩn mực của con người Việt Nam.
TRẦN QUÝ
ĐBQH: Tham nhũng vặt như vòi bạch tuộc, khiến dân bức xúc, làm chùn bước nhà đầu tư
