/ Pháp luật - Đời sống
/ Làm rõ công tác giám sát, thẩm định hồ sơ trong việc cấp đăng ký doanh nghiệp sửa đổi tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Nam

Làm rõ công tác giám sát, thẩm định hồ sơ trong việc cấp đăng ký doanh nghiệp sửa đổi tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Nam

07/06/2023 10:42 |

(LSVN) - Trong thời gian vừa qua, nhiều bất cập đã xảy ra liên quan đến các quy định về việc cấp đăng ký doanh nghiệp (ĐKDN) sửa đổi cho doanh nghiệp. Theo đó, cần làm rõ liệu có biểu hiện của việc thiếu sự giám sát, kiểm tra gây thiệt hại cho doanh nghiệp hay không. Qua nghiên cứu thực tiễn, nhằm nâng cao vai trò giám sát và đóng góp xây dựng pháp luật, pháp lý ở góc độ của các Luật sư nhận thấy còn nhiều vấn đề đặt ra. Cụ thể, từ việc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) tỉnh Hà Nam cấp ĐKDN sửa đổi lần 4 cho Công ty cổ phần Sản xuất, Xây dựng và Thương mại Long Thành.

Bỗng dưng mất chức Chủ tịch Hội đồng quản trị

Theo phản ánh của ông Lã Văn Duyến (sinh năm 1982, trú tại phường Hoà Mạc, thị xã Duy Tiên, Hà Nam) cho biết, ông “bỗng dưng” mất “ghế” Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) Công ty cổ phần Sản xuất Xây dựng và Thương mại Long Thành (Công ty Long Thành), vì theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Nam (Phòng ĐKKD Hà Nam) cấp ngày 10/6/2022 thể hiện Công ty Long Thành có người đại diện theo pháp luật là bà Đặng Thị Hồng Lý.

Theo ông Duyến, do một số bất đồng trong việc kinh doanh, bất ngờ ngày 29/8/2022, bà Đặng Thị Hồng Lý (cổ đông chỉ sở hữu số cổ phần chiếm tỷ lệ 20% vốn điều lệ) đã đột ngột đưa ra Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (GCN ĐKDN) thay đổi lần thứ 4, do Phòng ĐKKD Hà Nam cấp ngày 10/6/2022 có nội dung ghi nhận bà Lý là Chủ tịch HĐQT, và là người đại diện theo pháp luật thứ 2 của Công ty Long Thành cùng với ông Lã Văn Duyến.

Việc bà Lý lập hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN lần thứ 4 đối với Công ty Long Thành từ tháng 5/2022 ông Duyến không hề hay biết, mặc dù ông đang là Chủ tịch HĐQT, Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của Công ty Long Thành.

Điều kỳ lạ là, mặc dù địa chỉ trụ sở của Công ty Long Thành đã được thể hiện rất rõ tại GCN ĐKDN lần thứ 3, nhưng Công ty này không nhận được bất cứ văn bản nào của Phòng ĐKKD gửi về.

Để làm rõ sự thay đổi bất ngờ này, ông Duyến đã “chất vấn” Phòng ĐKKD Hà Nam. Phòng ĐKKD Hà Nam giải thích, người lập hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN lần thứ 4 là bà Lý, Phòng ĐKKD nhận hồ sơ do người được bà Lý ủy quyền giao nộp qua mạng thông tin điện tử, sau khoảng gần 01 tháng xem xét và Phòng ĐKDN nhận thấy hồ sơ hợp lệ nên đã cấp GCN ĐKDN thay đổi lần thứ 4 cho bà Lý.

Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Nam

Tuy nhiên, trái với quan điểm của Phòng ĐKKD tỉnh Hà Nam, sau khi xem xét hồ sơ này do Phòng ĐKKD cung cấp, ông Duyến đã lập tức phát hiện ra bộ hồ sơ này có quá nhiều dấu hiệu không hợp lệ nhưng vẫn được Phòng ĐKKD Hà Nam chấp nhận để cấp GCN ĐKDN thay đổi lần thứ 4 và bà Lý đã trở thành Chủ tịch HĐQT.

Dấu hiệu hồ sơ không hợp lệ

"Theo Điều lệ Công ty ban hành ngày 17/4/2020 và theo Sổ đăng ký cổ đông thể hiện, Công ty hiện có 03 cổ đông là ông Lã Văn Duyến, ông Lã Việt Bắc và bà Đặng Thị Hồng Lý. Theo đó ông Duyến sở hữu 60% cổ phần giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT, Giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật, ông Lã Việt Bắc và bà Đặng Thị Hồng Lý mỗi người sở hữu 20% cổ phần. Điều lạ kỳ là trong hồ sơ do người được bà Lý ủy quyền giao nộp cho Phòng ĐKKD thì Công ty Long Thành có tới 05 Cổ đông và không có cổ đông nào tên là Lã Văn Duyến nhưng lại có tên của 3 người “lạ” gồm Khôi; Hoàn và Hương", ông Duyến trình bày.

Đáng chú ý, trong hồ sơ này còn có các hợp đồng chuyển nhượng cổ phần thể hiện các ông Khôi, Hoàn, Hương là bên nhận chuyển nhượng cổ phần từ các cổ đông của Công ty. Nhưng các hợp đồng chuyển nhượng này hoặc chưa có xác nhận của Công ty, hoặc đã có thỏa thuận chấm dứt hợp đồng, nên các ông Khôi, Hoàn, Hương chưa được Công ty cấp Giấy chứng nhận sở hữu cổ phần và chưa được ghi danh trong “Sổ đăng ký cổ đông”.

Về việc này PV đã liên hệ với ông Khôi, ông Khôi cho biết trước đây ông có nhận chuyển nhượng lại 30% cổ phần Công ty Long Thành từ ông Duyến, tuy nhiên sau đó ông Khôi đã chuyển nhượng lại 30% cổ phần đó cho ông Duyến và ông không hề hay biết việc mình có 30% cổ phần tại Công ty Long Thành.

"Theo quy định của Luật Doanh nghiệp, chỉ có người có tên trong Sổ đăng ký cổ đông mới là cổ đông của công ty. Trong việc xác định tính hợp lệ của hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN, nếu Phòng ĐKKD chỉ cần đối chiếu hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN với Điều lệ của Công ty do Phòng ĐKKD đang lưu giữ sẽ phát hiện ra ngay cổ đông của Công ty là gồm những ai, từ đó sẽ có căn cứ xác định tính hợp lệ hay không hợp lệ của hồ sơ.

Cũng chính vì các ông Khôi, Hoàn, Hương không có tên trong Sổ đăng ký cổ đông của Công ty Long Thành nên Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông bất thường lần 2 ngày 23/4/2022, nghị quyết, quyết định, thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật đề ngày 23/4/2022 trong hồ sơ nộp cho Phòng ĐKKD là những tài liệu không hợp lệ", ông Lã Văn Duyến khẳng định trong đơn khiếu nại.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 143 Luật Doanh nghiệp 2020, thông báo mời họp ĐHĐCĐ phải thể hiện mã số doanh nghiệp, tên và địa chỉ liên lạc của cổ đông. Tuy nhiên, trong “Thông báo mời họp đại hội đồng cổ đông bất thường” và “Thông báo mời họp đại hội đồng cổ đông bất thường (lần 2)” có trong hồ sơ xin thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp lần thứ 4 không thể hiện mã số doanh nghiệp, tên và địa chỉ liên lạc của cổ đông. Điều này cho thấy “Thông báo mời họp đại hội đồng cổ đông bất thường” và “Thông báo mời họp đại hội đồng cổ đông bất thường (lần 2)” là các tài liệu có dấu hiệu không hợp lệ. 

Không những thế, theo nội dung GCN ĐKDN thay đổi lần thứ 3 cấp cho Công ty Long Thành: Người đại diện theo pháp luật của Công ty Long Thành là ông Lã Văn Duyến. Điều 4 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định nguyên tắc áp dụng giải quyết thủ tục đăng ký doanh nghiệp: "Người thành lập doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp tự kê khai hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, trung thực và chính xác của các thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và các báo cáo. Trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật thì người đại diện theo pháp luật thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp phải đảm bảo và chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng quyền hạn, nghĩa vụ của mình theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật Doanh nghiệp".

Theo đó, chỉ có ông Duyến mới đủ thẩm quyền thay mặt doanh nghiệp tự kê khai hồ sơ thay đổi nội dung ĐKKD lần thứ 4, hồ sơ kê khai phải do chính ông Duyến ký hoặc người được ông Duyến ủy quyền ký mới là hồ sơ hợp lệ. Toàn bộ hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN lần thứ 4 chỉ có chữ ký của bà Lý, không có dấu hiệu nào cho thấy đây là hồ sơ do công ty Long Thành thiết lập, kê khai. Thế nhưng, hồ sơ này vẫn được Phòng ĐKKD Hà Nam cho là hợp lệ.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp: “Cơ quan đăng ký kinh doanh chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp..”. Khoản 1 Điều 15 Nghị định này cũng quy định “Phòng Đăng ký kinh doanh trực tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp; chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp...”.

Luật Doanh nghiệp năm 2020 cũng quy định rõ tại khoản 2 Điều 12: “Cơ quan đăng ký kinh doanh chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp…”.

Cơ quan chức năng tỉnh Hà Nam vào cuộc

Với những bất thường trong việc Phòng ĐKKD cấp GCN ĐKDN sửa đổi lần 4 cho Công ty Long Thành, Công ty đã phải dừng hoạt động gần 1 năm nay, người lao động mất việc làm, đời sống người lao động gặp vô vàn khó khăn, Công ty Long Thành đang đứng trước nguy cơ phá sản… ông Lã Văn Duyến đã có đơn tố giác gửi đến nhiều cấp chính quyền, Công an tỉnh Hà Nam.

Theo đó, ngày 02/12/2022 Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Nam đã có thông báo Kết luận giám định số 1105 gửi ông Lã Văn Duyến.

Căn cứ bản Kết luận giám định số 7463/KL-KTHS ngày 30/11/2022 của Viện khoa học hình sự Bộ Công an, Công an tỉnh Hà Nam có Thông báo kết luận giám định hợp đồng chuyển nhượng cổ phần giữa ông Lã Văn Duyến và bà Đặng Thị Hồng Lý ngày 10/11/2018 thể hiện, tờ 1 và tờ 2 của Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần đã bị thay đổi.

Tiếp đó, ngày 26/12/2022, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Nam tiếp tục có Văn bản số 1285/CSKT cung cấp thông tin liên quan hồ sơ doanh nghiệp gửi Sở KHĐT tỉnh Hà Nam. Văn bản nêu rõ, “tờ 1 và tờ 2 của Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần giữa ông Lã Văn Duyến và bà Đặng Thị Hồng Lý đã bị thay đổi, hiện không có căn cứ chứng minh việc bà Đặng Thị Hồng Lý nhận chuyển nhượng 30% Cổ phần của ông Lã Văn Duyến, như Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần ngày 10/11/2018 mà bà Lý đã sử dụng để làm hồ sơ thay đổi đăng ký lần thứ 4. Vì vậy nội dung hồ sơ đăng ký thay đổi lần thứ 4 của Công ty cổ phần Sản xuất Xây dựng và Thương mại Long Thành, trong đó thể hiện Đặng Thị Hồng Lý sở hữu 3.060 cổ phần, chiếm 45% vốn điều lệ là không đúng sự thật”.

Thông báo kết luận giám định thể hiện tờ 1 và tờ 2 của hợp đồng bị thay đổi.

Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với Tạp chí Luật sư Việt Nam, Luật sư Hoàng Tùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hoà cho biết, để thực hiện việc thay đổi đăng ký kinh doanh, cụ thể là thay đổi người đại diện theo pháp luật, thì doanh nghiệp cần chuẩn bị các hồ sơ bao gồm:

- Thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật;

- Bản sao căn cước công dân/hộ chiếu/chứng minh nhân dân của người đại diện theo pháp luật mới;

- Giấy giới thiệu hoặc ủy quyền cho người đại diện thực hiện thủ tục;

- Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông về việc thay đổi người đại diện theo pháp luật;

- Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông về việc thay đổi người đại diện theo pháp luật kèm theo thay đổi chức danh đại diện theo pháp luật hoặc không làm thay đổi chức danh đại diện theo pháp luật.

The Luật sư Tùng, ở đây, tài liệu tổ chức cuộc họp Đại hội đồng cổ đông đều không có nội dung bầu Chủ tịch HĐQT mới. Tuy nhiên, “Biên bản họp ĐHĐCĐ bất thường lần 2”, “Nghị quyết”, “Quyết định” lại thể hiện việc bầu bà Lý giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT là có dấu hiệu vi phạm khoản 1, khoản 2 Điều 142 Luật Doanh nghiệp 2020; khoản 34.7 Điều 34, khoản 36.2 Điều 36 Điều lệ công ty.  Do đó, các tài liệu liên quan có nội dung thể hiện bà Lý được bầu giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT, hoặc tài liệu do bà Lý ký với tư cách Chủ tịch HĐQT là những dấu hiệu thể hiện hồ sơ không hợp lệ.

Điều 4 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định nguyên tắc áp dụng giải quyết thủ tục đăng ký doanh nghiệp: “Người thành lập doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp tự kê khai hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, trung thực và chính xác của các thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và các báo cáo. Trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật thì người đại diện theo pháp luật thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp phải đảm bảo và chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng quyền hạn, nghĩa vụ của mình theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật Doanh nghiệp”.

Theo quy định pháp luật thì người ký thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật trong công ty cổ phần là một trong các cá nhân sau đây: “Chủ tịch Hội đồng quản trị đối với công ty cổ phần. Trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đại diện theo pháp luật thì người ký thông báo là Chủ tịch Hội đồng quản trị mới được Hội đồng quản trị bầu;

Trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị vắng mặt hoặc không thể thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình thì người ký thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật là người được Chủ tịch Hội đồng quản trị ủy quyền.

Trường hợp không có thành viên được ủy quyền hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị chết, mất tích, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc, trốn khỏi nơi cư trú, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định thì người ký thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật là người được bầu tạm thời làm Chủ tịch Hội đồng quản trị theo quy định tại khoản 4 Điều 156 Luật Doanh nghiệp”.

"Toàn bộ hồ sơ xin thay đổi nội dung ĐKDN lần thứ 4 chỉ có chữ ký của bà Lý là chưa hợp lệ, vì theo quy định pháp luật phải thông qua Biên bản họp ĐHĐCĐ và có chữ ký của các cổ đông tham dự cuộc họp và ĐHĐCĐ phải nhất trí về việc thay đổi người đại diện theo pháp luật được thông qua 100% nội dung cuộc họp hoặc ít nhất 2/3 thì bà Lý mới có đủ thẩm quyền để ký vào các hồ sơ thay đổi ĐKKD", Luật sư Tùng nói.

Văn bản của Công an tỉnh Hà Nam gửi Sở KHĐT tỉnh Hà Nam.

Bên cạnh đó, căn cứ bản Kết luận giám định số 7463/KL-KTHS ngày 30/11/2022 của Viện Khoa học hình sự Bộ Công an, Công an tỉnh Hà Nam có Thông báo kết luận giám định Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần giữa ông Lã Văn Duyến và bà Đặng Thị Hồng Lý ngày 10/11/2018 thể hiện, tờ 1 và tờ 2 của Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần đã bị thay đổi.

Hy vọng, cơ quan có thẩm quyền sớm làm rõ công tác giám sát, thẩm định hồ sơ trong việc cấp đăng ký doanh nghiệp sửa đổi tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Nam liên quan đến vụ việc trên.

PV

Bùi Thị Thanh Loan