Danh sách quan chức Belarus dính cáo buộc âm mưu không tặc do Bộ Tư pháp Mỹ công bố hôm 20/01 gồm hai thành viên cấp cao trong cơ quan hàng không quốc gia và hai quan chức an ninh. Phía Mỹ cho rằng các quan chức này đã tham gia kế hoạch báo động đánh bom giả trên máy bay hãng Ryanair ngày 23/5/2021.
Chuyến bay khi đó buộc phải đổi lộ trình và hạ cánh tại Minsk. Lực lượng chấp pháp Belarus sau đó bắt nhà báo đối lập Roman Protasevich với cáo buộc kích động biểu tình năm 2020 chống đối Tổng thống Alexander Lukashenko.
Bộ Tư pháp Mỹ đã gửi các cáo buộc nhắm vào quan chức Belarus đến tòa án liên bang ở New York. Cơ quan này lưu ý chuyến bay Ryanair 4978 từ Athens, Hy Lạp, đi Vilnius , Litva vào thời điểm bị ép hạ cánh đang chở hơn 100 hành khách, trong đó có 4 công dân Mỹ.
Nhà hoạt động Roman Protasevich đến dự một phiên tòa tại Minsk, Belarus vào tháng 4/2017. Ảnh: Reuters.
Hai quan chức cấp cao Belarus trong cáo buộc gồm Leonid Mikalaevich Churo và Oleg Kazyuchits, Tổng giám đốc và Phó tổng giám đốc Cơ quan hàng không Belarus (Belaeronavigatsia). Hai quan chức còn lại trong ngành an ninh Belarus chưa được Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) làm rõ danh tính.
"FBI nhận thấy đây là chiến dịch tinh vi, đặt hành khách từ nhiều nước, trong đó có Mỹ, vào tình thế bị đe dọa khủng bố", Trợ lý Giám đốc FBI Michael Driscoll nói. "Sự kiện không chỉ vi phạm trắng trợn luật pháp Mỹ, mà còn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự an toàn của mọi cá nhân có mặt trên máy bay".
Ông đánh giá vụ ép máy bay hạ cánh có thể gây ra hệ quả lâu dài về an toàn hàng không. Phi công sau này nhận tín hiệu cảnh báo từ đài kiểm soát không lưu ở Belarus có rủi ro nghi ngờ tính xác thực của thông điệp khẩn cấp, do đó đặt tính mạng của mọi người trên chuyến bay vào tình thế nguy hiểm.
Máy bay của hãng Ryanair hạ cánh khẩn cấp xuống thủ đô Minsk của Belarus ngày 23/5/2021. Ảnh: AP.
Theo đơn truy tố của Bộ Tư pháp Mỹ, Churo cùng những quan chức an ninh Belarus đã thông báo nguy cơ đánh bom giả cho quan chức tại Trung tâm Kiểm soát Không lưu Minsk từ trước khi chuyến bay Ryanair 4978 khởi hành tại Athens, yêu cầu máy bay đổi hướng sang Minsk.
Họ chờ đến khi máy bay vào không phận Belarus để thông báo cho phi công và ép hạ cánh. Điều tra viên Mỹ cho rằng Kazyuchits đã tìm cách làm giả báo cáo để giấu cảnh báo đánh bom giả và sự tham gia của quan chức an ninh Belarus.
Nếu bị toà án liên bang ở New York kết luận có tội, 4 quan chức Belarus có thể đối diện án tù trong trường hợp đặt chân đến Mỹ.
Cơ quan Hàng không Dân sự Quốc tế (ICAO) ngày 17/01 thông báo đã hoàn tất điều tra vụ ép máy bay hạ cánh ở Belarus năm ngoái, nhưng cuối tháng mới công bố kết luận.
TRUNG NHÂN (Theo AFP)/VNE
Thanh tra việc mua sắm trang thiết bị và vaccine phòng, chống dịch Covid-19 tại Bộ Y tế
