/ Pháp luật - Đời sống
/ Nghệ An: Những vấn đề pháp lý cần được làm rõ trong vụ tranh chấp đất ở huyện Diễn Châu

Nghệ An: Những vấn đề pháp lý cần được làm rõ trong vụ tranh chấp đất ở huyện Diễn Châu

24/04/2023 14:44 |

(LSVN) - Các bản án về vụ tranh chấp đất đai giữa đôi “bạn cọc chèo” ở xã Diễn Đoài, huyện Diễn Châu đã có hiệu lực pháp luật gần 10 năm, cơ quan thi hành án dân sự huyện Diễn Châu đã nhiều lần tổ chức thực hiện bản án của Tòa nhưng không thành bởi gia đình ông Hồ Trọng Quyên và dư luận cho rằng, Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm tỉnh Nghệ An đã “phán” cho anh rể là ông Nguyễn Hữu Thi được quyền sử dụng 200m2 đất ở và 205m2 đất vườn thuộc thửa đất ông Quyên được giao, sử dụng từ năm 1984 đến nay còn nhiều vấn đề pháp lý chưa được làm rõ.

Theo đơn kêu cứu lần thứ 6 của ông Hồ Trọng Quyên và hồ sơ, giấy tờ, hiện trạng sử dụng đất liên quan đến vụ “Tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất”, nguyên đơn là ông Nguyễn Hữu Thi (ông Thi), bị đơn là ông Hồ Trọng Quyên (ông Quyên) cho thấy, năm 1984, gia đình ông Hồ Trọng Quyên được UBND xã Diễn Đoài cấp lô đất ở có tứ cận: phía Bắc giáp nhà ông Lộc; phía Nam giáp vùng đất trống; phía Đông giáp Dòi; phía Tây giáp đường 205 nhưng không thể hiện diện tích. Gia đình ông Quyên đã xây nhà ở, sử dụng ổn định, nộp thuế đất ở đối với đất mặt đường 205 theo bộ thuế của UBND xã.

Vợ chồng ông Hồ Trọng Quyên cung cấp thông tin cho phóng viên.

Thửa đất được thể hiện trên tờ số 04, bản đồ 299 xã Diễn Đoài lập năm 1986 là thửa 1082, diện tích 1355m2. Vậy nhưng ngày 20/8/1999, UBND huyện Diễn Châu cấp Giấychứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số M 363333 lại là thửa 474, tờ bản đồ 114-61, diện tích 1295m2 đất ở và đất vườn mà không có sơ đồ, tọa độ đỉnh điểm thửa đất.

Ông Quyên được cấp GCNQSDĐ cho thửa 474, tờ bản đồ 113-61 (lập năm 1996) có diện tích 1295m2 được tách ra từ thửa 1082 tờ bản đồ 299.

Ông Quyên nói: “Thửa đất của gia đình tôi được giao năm 1984, tôi đã xây bao tứ phía từ năm 1986. Năm 2011, bức tường xây phía Tây giáp ranh đường 205 bị sập đỗ do mưa bão nên tháng 4 năm 2012, tôi đổ vật liệu xây lại thì anh rể là ông Nguyễn Hữu Thi ở xóm 4, xã Diễn Đoài đến ngăn cản, với lý do mà ông Thi cho rằng: “Đất đó tôi đã mua của UBND xã Diễn Đoài từ năm 1991” nhưng ông Thi không trả lời được câu hỏi của tôi: Ông mua đất từ đâu đến đâu? Diện tích bao nhiêu? Ranh giới thửa đất chỗ nào? Ai giao đất cho ông?Vậy mà, ông Thi vẫn làm đơn tranh chấp đất đai với tôi rồi khởi kiện ra Tòa”.

Tại Biên bản hòa giải tranh chấp đất đai do UBND xã Diễn Đoài lập ngày 29/6/2012, ông Quyên khẳng định thửa đất bị anh rể Nguyễn Hữu Thi tranh chấp mà gia đình ông đang sử dụng hợp pháp là vô lý. Năm 1992, gia đình ông Thi xin gia đình ông Quyên cho mượn đất để mở quán dịch vụ, bán thịt lợn (diện tích đo được hiện nay là 33,9m2) nhưng mới xây xong móng thì dừng lại. Khoảng năm 1993, ông Thi có hỏi: Dượng có mua đất đó không để tôi mua?”, nhưng ông Quyên nói rằng: Đất đó Nhà nước đã cấp cho gia đình tôi nên tôi không mua nữa. Còn, ông Nguyễn Hữu Thi thì cho rằng, thửa đất ông Thi tranh chấp với ông Quyên là đất hoang từ năm 1991, ông đã gặp Chủ tịch xã trình bày nguyện vọng và được Chủ tịch xã nhất trí bán lại mảnh đất đó với giá 20.000 đồng (Hai mươi ngàn đồng), có phiếu thu số 111. Năm 1994, ông Thi trồng bạch đàn trên đất và năm 2007 thì thu hoạch. Năm 1995, Nhà nước về đo đất thì diện tích cây trồng đến đâu họ đo cho gia đình ông đến đó. Thửa đất ông Thi tranh chấp với ông Quyên được thể hiện trong sổ mục kê và bản đồ địa chính lập năm 1996 là thửa 473, tờ bản đồ 114-61, diện tích 405m2 đất ở.

Tại cuộc hòa giải, Chủ tịch UBND xã Diễn Đoài tổng hợp ý kiến kết luận: Ông Hồ Trọng Quyên ra ở riêng năm 1984 và được UBND xã Diễn Đoài giao đất ở phía Đông đường 205 là đúng. Thửa đất đã được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), diện tích 1295m2. Trong đó, đất ở 200m2 tại thửa 474. Thửa 473 đang tranh chấp có 405m2  không có trong GCNQSDĐ của ông Quyên nên không đủ cơ sở để công nhận quyềnsử dụng đất cho ông Quyên mặc dù từ năm 2007, ông Quyên đóng thuế nhà đất là 13,8kg đối với đất mặt đường. Đối với hộ ông Thi, tuy trong sổ mục kê địa chính có ghi tên ông nhưng hiện nay chưa được cấp GCNQSDĐ. Mặt khác, năm 1991 ông Thi mua đất dịch vụ có thời hạn chứ không phải là đất ở nên chưa đủ cơ sở pháp lý để công nhận quyềnsử dụng đấtở cho hộ ông Thi.

Phiếu thu số 111 mà ông Thi cho rằng đã mua 405m2 đất ở trong vườn ông Quyên.

Thửa đất ông Thi tranh chấp với ông Quyên là thửa 473, tờ bản đồ 114-61 (Bản đồ 364) có diện tích 405m2 đất ở và thửa đất ông Quyên đã được cấp GCNQSDĐ có ký hiệu là thửa 474 cùng tờ bản đồ, diện tích 1295m2 được tách ra từ thửa 1082, tờ bản đồ số 4, bản đồ 299 có diện tích là 1355m2 mà không được đo đạc, không được làm thủ tục tách thửa nên tổng diện tích theo bản đồ 364 của 02 thửa sẽ là: 405m2 + 1295m2 = 1700m2 - lớn hơn diện tích thửa 1082 là 345m2.

Ông Quyên được cấp GCNQSDĐ trong giai đoạn thực hiện Nghị định 64-CP ngày 27/9/1993 của Chính phủ nên không được trích đo thửa đất (cấp theo bản đồ địa chính). Nếu ông Thi mua đất có địa điểm, tứ cận rõ ràng thuộc một phần thửa đất 1082, tờ số 4, bản đồ 299 và sau đó được tách ra thành thửa 473 thì cơ quan chức năng có thẩm quyền đó là UBND huyện Diễn Châu phải có quyết định thu hồi đất của ông Quyên để giao cho ông Thi, vì ông Thi đã được UBND xã cấp năm 1984 và đang sử dụng đất. Theo đó, tổng diện tích thửa 473 và 474 phải bằng diện tích thửa 1082. Và như vậy, diện tích thửa đất ông Quyên được cấp GCNQSDĐ phải là 1355m2 – 405m2 = 950m2 chứ không phải là 1295m2.

Năm 2014, thực hiện đo đạc hiện trạng sử dụng đất, lập bản đồ địa chính, thửa đất số 30 mà gia đình ông Quyên đang sử dụng (bao gồm cả thửa 473 và 474) lại có diện tích 1270,9m2 (nhỏ thua diện tích thửa đất 474 đã được cấp GCNQSDĐ cho ông Quyên 24,1m2). Mặt khác, sơ đồ hiện trạng thửa đất được Tòa án nhân dân huyện Din Châu, UBND xã và các cơ quan liên quan đo vẻ trong quá trình thẩm định tại chỗ đã được Thẩm phán Phạm Văn Giang và các thành viên liên quan ký, xác nhận (bao gồm thửa 473 và 474, tờ bản đồ 114-61) cũng chỉ là 1227,29m2 - Nhỏ thua diện tích thửa đất 474 đã được cấp GCNQSDĐ cho ông Quyên là 67,71m2. Như vậy, việc tạo lập thửa đất 473, thửa 474 và ghi tên trong sổ mục kê địa chính mang tên ông Nguyễn Hữu Thi (200m2 đất ở, 205m2 đất vườn) và 1295m2 đất ở, đất vườn cho ông Quyên mà không có trích đo địa chính là khôngphù hợp với quy định của pháp luật.

Diện tích theo bản đồ 364.   Diện tích theo hiện trạng.  Diện tích theo thẩm định: 1700m2; 1270,9m2; 1227,29m2.

Ngày 20/4, ông Hồ Trọng Quyên cùng vợ là Nguyễn Thị Nhung làm đơn nêu rõ nguồn gốc đất đai được ông Chu Văn Đạt (nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Diễn Đoài thời ông Quyên được cấp đất) và hàng chục người dân sử dụng đất liền kề, cùng thời xác nhận thửa đất ông Thi đang tranh chấp có phía Tây giáp đường 205 là của ông Quyên.

Ngày 05/8/2014, Chi hội Cựu chiến binh Xóm 5 tổ chức họp nêu rõ: “Đất ở của đồngchí Quyên ở từ năm 1984 đến nay có tranh chấp với ai đâu, làm gì có đất ông Thi ở đó…. 23/23 hội viên đều ký, đề nghị Cơ quan Thi hành án tạm dừng thi hành để ông Thi thực hiện quyền khiếu nại, khiếu kiện đảm bảo quyền lợi chính đáng của hội viên, của công dân.”

Ngày 28/11/2015, ông Nguyễn Xuân Du (nguyên Chủ tịch UBND xã thời ông Thi mua đất) đã viết đơn gửi Tòa án nhân dân huyện Diễn Châu nói rõ: “Thời gian đó UBND xã bán nhượng cho ông Nguyễn Hữu Thi số đất để dựng ốt bán thịt lợn là 30m2 (ba mươi mét vuông). Tôi thay mặt UBND xã bác bỏ Giấy tôi có ký đơn của ông Thi viết là 300m2 (Ba trăm mét vuông). Việc thu tiền của ông Thi 20 nghìn đồng, về lý không bao giờ UBND xã bán 300m2 đất mà thu 20 ngàn đồng”, ông cam đoan báo cáo trước Tòa là đúng sự thật.

Ngày 20/3/2019, ông Nguyễn Đức Nhân (nguyên Kế toán trưởng thời kỳ 1989 – 1994) là người trực tiếp viết phiếu thu số 111 ngày 24/11/1992 làm Giấy chứng nhận gửi UBND xã Diễn Đoài khẳng định: “Ông Thi nạp tiền mua đất dịch vụ vùng chợ Giếng, không phải bán đất ở".

 

  Hai nhân chứng trực tiếp thời bán đất khẳng định không bán đất ở cho ông Thi.

Ngày 02/9/2020, ông Quyên tiếp tục làm đơn đề nghị xác nhận nguồn gốc thửa đất mà ông Thi đang tranh chấp và đã được 19 người có độ tuổi từ 60 đến 76, trong đó có nguyên Phó ban Tài chính Nguyễn Đức Nhân (người viết phiếu thu), nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Chu Văn Đạt (người trực tiếp giao đất) và nguyên Bí thư Đảng ủy xã  Nguyễn Xuân Liêu. Những nhân chứng này đã viết, nêu rõ lý do, ký tên xác nhận thửa đất ông Thi đang tranh chấp là của ông Quyên được giao năm 1984.

Như vậy, việc tách thửa đất 1082 của gia đình ông Quyên thành thửa 473 và 474 mà gia đình ông Quyên không biết, không được đo đạc… đã thể hiện rõ dấu hiệu làm trái của cán bộ tiền nhiệm có liên quan. Tiếc thay, hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm tỉnh Nghệ An chỉ dựa vào mục kê thửa đất và phiếu thu số 111 để “phán quyết” cho ông Nguyễn Hữu Thi được quyền sử dụng 405m2 đất ở tại thửa đất số 473 nằm trong khuôn viên thửa đất của ông Quyên được UBND xã cấp năm 1984; được xác lập ranh giới bằng tường xây là chưađánh giá hết căn cứ pháp lý. Bởi vậy, gần 10 năm qua, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Diễn Châu đã nhiều lần tổ chức cưỡng chế để lấy đất cho ông Thi đều không thành vì bị người dân nơi đây phản ứng.

Trích từ video cưỡng chế lấy đất ông Quyên để giao cho ông Thi mà không thành.

Hy vọng, Ban Chỉ đạo Thi hành án huyện Diễn Châu, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An, Cục Thi hành án tỉnh Nghệ An có văn bản kiến nghị cấpthẩm quyền Tòa án nhân dân xem xét theo quy định của pháp luật, xemxét lại vụ án để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho ông Quyên và lòng tin của nhân dân, tránh khiếu kiện kéo dài.

Những vấn đề pháp lý khác của vụ án sẽ được Tạp chí Luật sư Việt Nam nghiên cứu, phân tích trong bài viết sau.

CHÍ THÚC

Hướng dẫn cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng

Nguyễn Mỹ Linh