Phan Sào Nam tại phiên tòa sơ thẩm.
TAND Cấp cao hủy quyết định giảm án, Phan Sào Nam bị buộc quay lại nhà tù
Vừa qua, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã mở phiên xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, để xem xét kháng nghị của VKSND Cấp cao liên quan đến việc tha tù trước thời hạn đối với Phan Sào Nam.
Theo đó, Hội đồng xét xử giám đốc thẩm đã ra quyết định chấp nhận toàn bộ kháng nghị của VKSND Cấp cao về việc TAND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định giảm thời gian chấp hành án với phạm nhân Phan Sào Nam là không đủ điều kiện và không có căn cứ pháp luật.
Do vậy, TAND Cấp cao đã tuyên hủy các Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587 và số 80 của TAND tỉnh Quảng Ninh với Phan Sào Nam. Đồng thời, quyết định giám đốc thẩm cũng tuyên Phan Sào Nam phải chấp hành bản án trở lại.
Phan Sào Nam là nhân vật số 2 trong đường dây đánh bạc nghìn tỉ qua game bài Rikvip/Tip.Club từng gây xôn xao dư luận bị kết án 5 năm tù về các tội "Tổ chức đánh bạc" và "Rửa tiền". Ngoài ra, Phan Sào Nam còn bị buộc nộp lại số tiền hơn 929 tỉ đồng, tịch thu, sung công quỹ số tiền hơn 548 tỉ đồng, theo bản án của tòa phúc thẩm xét xử năm 2019. Tuy nhiên, chỉ 1 năm sau khi bản án có hiệu lực, ngày 29/4/2020, TAND tỉnh Quảng Ninh chấp nhận đề nghị của trại giam Quảng Ninh về việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng cho Phan Sào Nam.
Gần 1 năm sau, TAND tỉnh Quảng Ninh lần thứ hai chấp nhận đề nghị của trại giam Quảng Ninh, giảm hết thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại (3 tháng 7 ngày) cho Phan Sào Nam. Phạm nhân này ra trại ngày 06/02/2021. Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, cơ quan tố tụng Quảng Ninh đã liên tiếp có các quyết định giảm án cho Phan Sào Nam, tạo điều kiện cho ông trùm này ra tù trước hạn đến 22 tháng.
Ngay sau đó, VKSND Cấp cao 1 đã ra kháng nghị cho rằng hai quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của TAND tỉnh Quảng Ninh không đủ điều kiện và không có căn cứ pháp luật.
9 tập thể và 29 cá nhân có sai phạm, tiêu cực
Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực ngày 18/11/2021, Ban Chỉ đạo đưa vụ việc xử lý cán bộ, đảng viên tiêu cực trong việc giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù với Phan Sào Nam vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo. Trong đó, có đến 9 tập thể và 29 cá nhân bị xác định sai phạm, tiêu cực bị xử lý và yêu cầu xử lý trách nhiệm.
Tháng 9/2021, tại kỳ họp thứ 6, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm trong việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân Phan Sào Nam tại Trại giam Quảng Ninh.
Ủy Ban Kiểm tra Trung ương kết luận, Ban cán sự Đảng, Bí thư Ban cán sự Đảng các nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025, một số Uỷ viên Ban cán sự Đảng, lãnh đạo và cán bộ TAND tỉnh Quảng Ninh đã vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước; vi phạm các Quy chế làm việc của Tỉnh ủy, Ban cán sự Đảng TAND tỉnh; vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo trong việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho phạm nhân Phan Sào Nam khi không đủ điều kiện.
Vi phạm của Ban cán sự Đảng, TAND tỉnh Quảng Ninh và các cá nhân nêu trên là nghiêm trọng, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và uy tín của tổ chức đảng, của ngành Tòa án.
Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Trao đổi với Tạp chí Luật sư Việt Nam, Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp cho biết, theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, trường hợp có quyết định của Hội đồng thẩm phán TAND Cấp cao tuyên hủy quyết định của Chánh án TAND tỉnh Quảng Ninh thì phần bản án sơ thẩm và phúc thẩm trong vụ án tổ chức đánh bạc đối với Phan Sào Nam được phục hồi hiệu lực và Phan Sào Nam phải quay lại trại giam để chấp hành nốt thời hạn còn lại của bản án là 22 tháng 7 ngày tù đã được TAND tỉnh Quảng Ninh xét giảm trong hai lần năm 2020 và năm 2021.
Ngoài ra, vị Luật sư cũng cho rằng cơ quan chức năng cần xem xét trách nhiệm của cán bộ đã ký, ban hành quyết định giảm thời gian chấp hành hình phạt tù cho Phan Sào Nam. Nếu có lỗi cố ý (biết rõ làm việc ban hành quyết định trái pháp luật nhưng vẫn cố tình ban hành quyết định này) thì người ký quyết định còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luật sư phân tích, về mặt lý luận, các quyết định tố tụng hình sự bị hủy bỏ có thể do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý, nếu lỗi cố ý thì đó là hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp. Tùy thuộc vào yếu tố lỗi, động cơ, mục đích, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà hành vi vi phạm là ra quyết định trái pháp luật có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về tội "Ra quyết định trái pháp luật" theo Điều 371, Bộ luật Hình sự 2015.
"Cơ quan chức năng sẽ xem xét quyết định trái pháp luật là quyết định do ai ban hành? Người ban hành quyết định này có biết rõ là trái pháp luật hay không? Trường hợp xác định là quyết định trái pháp luật, việc ban hành quyết định trái pháp luật gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như thế nào?
Nếu việc ban hành quyết định này là lỗi cố ý, người ban hành quyết định “biết rõ” là quyết định trái pháp luật nhưng vẫn cố tình ban hành thì người ký quyết định này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Còn trường hợp người ban hành quyết định này không biết rõ, do lỗi vô ý, chủ quan sẽ không xem xét xử lý hình sự mà chỉ xử lý kỷ luật về Đảng và kỷ luật về mặt chính quyền”, Luật sư Cường nói.
DUY ANH
TAND Cấp cao hủy quyết định giảm án, Phan Sào Nam bị buộc quay lại nhà tù
