(LSO) - Chiều 04/9, nội dung về việc bỏ sổ hộ khẩu khi Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực từ 01/7/2021, được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Việc bỏ sổ hộ khẩu vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau nên chưa chốt được tiến độ cuối cùng.
Theo đó, quy định đáng chú ý nhất của dự án luật này là thay đổi phương thức quản lý cư trú mới, chuyển từ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và các tàng thư văn bản sang quản lý bằng số hóa. Cụ thể là kết nối thông suốt giữa các cơ quan đăng ký, quản lý cư trú trên cả nước thông qua cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú và số định danh cá nhân.
Bỏ ngay sổ hộ khẩu sẽ gây khó cho người dân
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, đa số ý kiến tán thành việc thay đổi phương thức quản lý cư trú mới. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về thời điểm có hiệu lực thi hành của Luật từ ngày 01/7/2021 vì cho rằng không đủ thời gian để bảo đảm các cơ sở dữ liệu liên quan và vận hành ngay được trên thực tế.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 2 phương án.
Thứ nhất, đề nghị cho phép người dân được tiếp tục sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú để chứng minh thông tin về nơi cư trú thay thế cho giấy tờ xác nhận về cư trú khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự cho đến hết ngày 31/12/2022.
Thứ hai, giữ như nội dung Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú vẫn có nguyên hiệu lực pháp luật. Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không có giá trị sử dụng trong các giao dịch, quan hệ pháp luật được xác lập mới kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trần Thị Dung nghiêng về phương án 1. Theo bà, quy định chuyển tiếp như vậy tạo thuận tiện cho người dân, đảm bảo tính khả thi của luật. Đặc biệt, việc duy trì sổ hộ khẩu không ảnh hưởng đến phương thức quản lý mới mà chỉ đồng hành trong một thời gian nhất định.
“Theo Luật Căn cước công dân (CCCD), cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư lẽ ra phải đưa vào vận hành từ ngày 1-1-2020, thế nhưng đến hôm qua Thủ tướng mới phê duyệt chủ trương đầu tư dự án thẻ CCCD gắn chip. Thẻ CCCD được cấp trước đây cũng không khác gì CMND cả. Thẻ đó không gắn chip điện tử thì không thể nào đưa vào kết nối được” - bà Dung nói.
Bà Dung nói tiếp: “Tôi nói với tất cả mong mỏi của mình để làm sao dự thảo luật khả thi nhất, đặc biệt là làm sao để tạo điều kiện thuận tiện nhất cho người dân”.
Đồng tình, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Đồng Tháp Phạm Văn Hòa cũng lo ngại nếu nóng vội sẽ gây phiền hà cho người dân.
Bộ Công an bảo lưu quan điểm
Phát biểu sau đó, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc đề nghị chỉ để một phương án tại dự thảo luật như nội dung Chính phủ trình Quốc hội. Theo đó, sổ tạm trú đã cấp cho hộ gia đình, cá nhân chỉ được tiếp tục sử dụng để giải quyết các giao dịch, giấy tờ, tài liệu được xác lập trước ngày luật có hiệu lực thi hành (ngày 01/7/2021).
Theo ông Ngọc, dự án xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư theo quyết định ngày 11/3/2020, xác định thời gian thực hiện dự án là đến năm 2021.
Bộ Công an khẳng định sẽ đưa vào vận hành chính thức Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư từ ngày 01/7/2021 và đáp ứng được yêu cầu quản lý cư trú đối với công dân.
Về lập số định danh cá nhân, Bộ Công an dự kiến đến tháng 12/2020, việc xác lập số định danh cá nhân cho toàn bộ công dân Việt Nam sẽ hoàn thành.
“Hiện nay, Thủ tướng cũng đã phê duyệt Dự án sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân. Dự án này sẽ được triển khai đồng bộ song hành cùng dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dự kiến vận hành đầu năm 2021. 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên toàn quốc sẽ thực hiện cấp thẻ căn cước công dân”, ông Ngọc thông tin.
Trước đó, tại phiên họp thứ 47 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Cư trú (sửa đổi), Ủy ban Pháp luật đề nghị chỉnh lý quy định về việc bỏ sổ hộ khẩu. Theo đó, kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết 31/12/2025.
Song Đại tướng Tô Lâm - Bộ trưởng Bộ Công an cho rằng nếu giữ sổ hộ khẩu đến 2025 là thể hiện quyết tâm không cao.
Bộ trưởng Công an nhắc đến nhiều văn bản chỉ đạo cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong hoàn thành Cơ sở dữ liệu về dân cư và khẳng định Bộ Công an đã tính kỹ bước đi, lộ trình, đến 01/7/2021 là có thể bỏ sổ hộ khẩu. Vì thế không có căn cứ gì kéo dài việc giữ sổ hộ khẩu đến 2025.
LÂM HOÀNG(t/h)
